Chand Bardai (September 30, 1149 – 1200) was a Hindu Brahmin and the court poet of the Indian king Prithviraj III Chauhan, who ruled Ajmer and Delhi from 1165 to 1192. A native of Lahore, Chand Bardai composed the Prithviraj Raso, an epic poem in Hindi about the life of Prithviraj. A Bhatt Brahman of Jagati gotra, he was a worshiper of the goddess Saraswati, who gifted him with the boon of Bardai
.
The Prithviraj Raso was embellished with time and quite a few authors added to it. Only parts of the original manuscript are still intact. There are many versions of Raso but scholars agree that a 1400 stanza poem is the real "Prithivraj Raso". In its longest form the poem comprises upwords of 10,000 stanzas.
The Prithviraj Raso is a source of information on the social and clan structure of the Kshatriya communities of northern India. The historicity of Prithviraj Raso was proved unreliable by historical writers like Buhler, Morrison, GH Ojha and Munshi Devi Prasad.
Chand Bardai was not only a court poet but was a member of the inner circle of the king. The poet accompanied the king during wars. In the second battle of Tarain (now Taraori, near Karnal in Haryana state — then Punjab) in 1192 A.D.,Prithviraj lost and captured by Mohammad Ghori and Chand Bardai accompanied him.After the king was blinded at Ghori's court it was only with the help of Chand Bardai that Prithiviraj could kill Mohammad Ghori. This event is described by Chand Bardai in the couplet,"Chaar baas, chaubees gaj, angul ashta pramaan, yete pe sultaan hai, mat chuko chauhan". Although there are many other forms of this recital, this is the one mentioned in Prithviraj Raso. These events, as written by Bardai and later completed by his son are described in the article on Prithviraj Raso.
.
The Prithviraj Raso was embellished with time and quite a few authors added to it. Only parts of the original manuscript are still intact. There are many versions of Raso but scholars agree that a 1400 stanza poem is the real "Prithivraj Raso". In its longest form the poem comprises upwords of 10,000 stanzas.
The Prithviraj Raso is a source of information on the social and clan structure of the Kshatriya communities of northern India. The historicity of Prithviraj Raso was proved unreliable by historical writers like Buhler, Morrison, GH Ojha and Munshi Devi Prasad.
Family
Chand Bardai was married twice. His wives Kamla and Gauran gave birth to 10 sons, namely Sur, Sunder, Sujan, Jalhan, Vallah, Balbhadra, Kehari, Vir Chand, Avdut and Gunraj, and one daughter, Rajabai.Career and work
The royal poet had mastery of grammar, literature, astrology, prosody and the Puranas. He was conversant with the Abhiri, Autkali, Chandali, Dravirhini, Shkari, Swali and Vijaitia dialects. One of his most famous work was Prithviraj Raso. He compiled it in the archaic form of Brajbhasa. It is a long poem consisting of nearly 100,000 stanzas elucidating a chronicle of his master’s achievements and the historical accounts. According to Colonel Tod, the poems of Chand Bardai have frequent indistinct references to fire arms, especially the malgola. Impressed by the classic elegance of the work, Colonel Tod translated about 30,000 stanzas into English. French scholar Garsa-de-Tasse certified and testified the authority of this compilationChand Bardai was not only a court poet but was a member of the inner circle of the king. The poet accompanied the king during wars. In the second battle of Tarain (now Taraori, near Karnal in Haryana state — then Punjab) in 1192 A.D.,Prithviraj lost and captured by Mohammad Ghori and Chand Bardai accompanied him.After the king was blinded at Ghori's court it was only with the help of Chand Bardai that Prithiviraj could kill Mohammad Ghori. This event is described by Chand Bardai in the couplet,"Chaar baas, chaubees gaj, angul ashta pramaan, yete pe sultaan hai, mat chuko chauhan". Although there are many other forms of this recital, this is the one mentioned in Prithviraj Raso. These events, as written by Bardai and later completed by his son are described in the article on Prithviraj Raso.
nicaldibardai and bard are cognates. shakespere is known as The Bard of Avon. poet(virudai)of river Avon.bardai means poet/kavi/bard/virudai/virud gaanewala.
ReplyDeleteChand bardai wasn't brahmin..he was charan. .plzz take this point seriously ..
ReplyDeleteAbe wo Bhatt Brahman the ok ,jyada Janta hai kya
DeleteHe was not brahmin.
DeleteAnd your claim of bhatt brahmin has no point. If you consider him as brahm-bhatt then they also not belongs to brahmin and they were seen only after 15th century and Chand was born in 11th Century.
Apply some logic and don't destract history.
चंदबरदाई का जन्म लाहौर में हुआ था, वह जाति का चंडीसा राव भट्ट के कलादी गोत्र से थे,
DeleteWho told you...Bhatt means Brahmin ok
DeleteNot Charan. it's brahmbhatt ( BAROT CAST )
DeleteBrahmbhatt brahm min kshatriya bhatt min pandit ( shatra avam shatstro k Dhani) chand vardai ji is a Brahmbhatt
DeleteYes right
Deletehe is not hindu brahmin. he is hindu charan caste.search in wikipedia and see .plz yaar me bhi charan gyati ka hu.kisi ka caractor aap ese nahi badal sakte.unko bhi bohot bura lagege.change this plz
ReplyDeleteAbbe wo Hindu me Bhatt brahmin samaj se the ,jyada English Mt jharo
DeleteWo Bhatt brahmin samaj ke the smjhe
DeleteAre O Vo Rajkavi The Aor Pingal Bhasha Main Pruthviraj Raso Likha Tha Bramin Aese Bhasha Use Nahi Karte The Ve Barot The.. Jisko Na Pata Hai Vo Google Karle.. Pata Nahi Hota Hai Bol ne Lagte Hai
DeleteChand bardai bhatt brahmin thein... Uske vanshj bhi bhat yaa bhatt hi mante he apne aap ko.... Aur charnd bardai hi nahi.. Kai bhatt kavi poet huve heyy.. Jese ki birbal bhi bhrahmbhatt.. Tansen brahmbhatt,kavi gang brahmbhatt ayr ye sabhi akbar ke darbar me 9 ratne me the.... Ye sabhi brahmbhatt yaa bhatt brahmin cimunity se the... Jise sarasvati brahmnin yaa barot kaha jata he...
DeleteHe was a brahmabhatt not a Charan or bhat.
ReplyDeleteSahi bola bhai wo Bhatt Brahman the
DeleteHe was a brahmabhatt. He was neither a bhat nor a Charan.
ReplyDelete😂😂 bhat bhi bhatt brahmin me hi aate heyy
Deletecurrect he is brahmbhatt.
ReplyDeleteHe was belong to RAO jagiradar community.. because this community was supreme advisor to the kings in ancient history..si genetic traits are indicating that he was RAO jagiradar..this community is found most powerful in rajasthan
Deletene Disillusionment of 'Barhatt' is Barot.
ReplyDeleteAnd Badhati is the Sub cast of Charan.
So, the truth is Chand bardai was a
As the Chand Barot is misquated as barot -Brahmbhatt insted of BAROT-barhatt.Charan.
As the Chand Barot is misquated as barot -Brahmbhatt insted of BAROT-barhatt
Chand bardai was bhat by caste he was barot not brahmin
ReplyDeleteNaam chupakar na likha Kar...Bhatt bin Brahmin ok..
DeleteHow the king killed ghori if he is blind
ReplyDeleteHow the king killed ghori if he is blind
ReplyDeletechand bardai belongs to charan caste and charan are not bhat. You don't have knowledge about history. most of the poets in rajasthan belongs to charan caste.
ReplyDeleteYes true
DeleteYes true
DeleteYou know about history so giving speech by hiding name...Today also people are use Sharma Sirname it means after sometime you will say Rakesh Sharma is not Brahmin..Bhatt is Brahmin Sirname.
DeleteChandana was rao jagiradar which very important community in rajasthan MP and Gujrat..as he was supreme advisor to king that why it is solid proof that he was belong to RAO jagiradar community which exist in prominently in rajasthan....many historian has claimed that he was RAO...means he was brahmbhatt RAO also this community is also in gujrat both rao and Brahmbhatt RAO community are same but different of state... genetic traits are indicating that Chandrabardai was RAO jagiradar..
ReplyDeleteChand bardai is only and only from Chandisa Rao society. It is absolutely wrong that he was from caste of Charan. And for your kind information Brambhatt or Jagirdar Rao is not Other society then Chandisa Rao Society. It is Godlly truth that these all castes are one is from nine Nyat of Bhat.
DeleteBrahmbhatt in gujarat is a jagirdar rao in rajasthan... and chand bardai belongs from that community....
Deleteકવિ રઘુવરસિંહ-2
Deleteવિ.ડી.બ્રહ્મભટ્ટ.
ભાન્ડુ.
કવિ રઘુવીરસિંહે " કાવ્ય કલાનીધિ " નામના ગ્રંથની રચના કરેલી છે,તેમાં પોતાનો પરિચય આપતાં લખ્યુ છે....
" દિલ્લી ફિર ગુજરાત મેં, વિજાપુર શુભ ગામ
વાસે અબ મરૂ દેશમેં, મો બાગર બીચ ધામ"
( અર્થ:-પહેલાં દિલ્હીના તાબામાં અને હાલ ગુજરાતના તાબામાં આવેલ વિજાપુર મારૂ ગામ છે,પરંતુ મરૂ દેશમાં રહુ છુ બાગર મારૂ રહેઠાણ છે.)
કવિનો આ ગ્રંથ મળી શક્તો નથી,પરંતુ તેમાંની થોડીક રચનાઓ મળી છે.ગ્રન્થના શુભારંભમાં કવિ લખે છે..
" શ્રી નારાયણ નામ લે,કાવ્ય કલાનીધિ ગ્રંથ
ચાકી મેં રચના રચ્યો, બાલક કે શુભ પંથ
કાવ્ય કલાનીધિકી કલા,નવિ વિધુ કહત બનૈ ન
વો ચમકે દિન-રાત મેં,યહ ચમક હી દિન રૈન
છંદ અનુષ્ઠ રૂપ કો, કરી નિરણે કવિ રાજ
ભેટ કિયો અતિ પ્રેમ સે,સબ હી સરાહત આજ"
વિજાપુરના બ્રહ્મભટ્ટો ' હાર ' ( સાર) શાખાના છે એ મેં અગાઉ લખ્યુ હતુ.હમણાં જાણવા મળયુ છે કે વિસનગર ગુંદીખાડ માં રહેતા બ્રહ્મભટ્ટો પણ 'હાર ' શાખાના છે,જોકે આ બંને ગામના બ્રહ્મભટ્ટો આ વાત કદાચ જાણતા નથી.કવિ રઘુવરસિંહ પોતાના ગ્રંથમાં આનો ઉલ્લેખ કરતાં લખે છે...
" દિલ્લી પતિ ચહુઆન કે,ચાતુર કવિ થે ચંદ
મેં હુ ઉન નિજ બંશમેં,મેં બાઘ સુવન કો નંદ
બાઘ લેતા મરૂ બાઇ મેં બાઘ નૃપ તખતેશ
સિંચત હૈ વર આજ લો રાજા મરુધર દેશ
રઘુવર રઘુવર કોરટે છોડે ના ફુલકાર
મરુધર પ્રથિપ ગજેન્દ્ર કો તાજીમી સરદાર"
( દિલ્હીપતિ પૃથવીરાજ ચૌહાણના ચતુર રાજકવિ ચંદ હતા તેમના વંશમાં જન્મેલો વાઘસિંહનો હુ પૌત્ર છુ.મહારાજા તખ્તસિંહ મરુધર ભૂમિમાં વાઘસિંહને પોતાની સાથે લાવેલા અને આ ધરતીને તેઓએ સિંચેલી છે.મરુધરના મહારાજા ગજેન્દ્રસિંહે રઘુવરને તાજીમી સરદાર બનાવેલ છે.)
કનોજ પરગણામાં બ્રહ્મભટ્ટોની મોટી વસ્તી હતી.તેમાં ' હાર ' ( સાર) શાખાના બ્રહ્મભટ્ટો વધારે હતા. મહાકવિ ચંદ ભટ ( બ્રહ્મભટ્ટ) ' હાર ' શાખના હતા.કનોજના રાજા જયચંદનુ પતન થતાં કેટલાક બ્રહ્મભટ્ટો કવિ ચંદના પુત્ર જલ્હન સાથે મેવાડ ગયા,જે હાલ જલસાર કહેવાય છે.કેટલાક બ્રહ્મભટ્ટો જોધપુર, ઉદયપુર અને બગસડી જઈને વસ્યા.ત્યારબાદ બગસડીથી કેટલાક હાર વિસનગર ગુંદીખાડમાં આવી વસ્યા.બગસડીથી કેટલાક વિજાપુરમાં આવીને વસ્યા તો કેટલાક જોધપુરથી આવીને વસ્યા.બગસડીના હાર અત્યારે બગસડીયા હાર કહેવાય છે.
થોડાક જુના ઇતિહાસ તરફ જઈએ તો,કનોજ થી સૌ પહેલાં 'હાર ' બ્રહ્મભટ્ટો પાટણ અને ભાન્ડુમાં આવીને વસેલા.કવિ ચંદનો જન્મ થયો તેના 200 વર્ષ પહેલાં આવીને વસેલા,એટલે કવિ ચંદ અમારા વંશમાં થયા એમ કહેવાય.પાટણમાંથી હાર બ્રહ્મભટ્ટો ભાન્ડુ,વંથલી,ધોળકા અને પાટડી ગયેલા.ભાન્ડુના હાર બ્રહ્મભટ્ટો ગુજરાતમાં મહેસાણા અને દુલાણા વસેલા અને રાજસ્થાનમાં ઝાંખરી અને બગસડી જઈને વસેલા.
" કાવ્ય કલાનીધિ " એ કવિનો ઉચ્ચ કક્ષાની કાવ્ય રચનાઓનો સંગ્રહ છે.આ કાવ્ય રચનાઓથી પ્રભાવિત થઈ રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્રપ્રસાદે ઇ.સ.1958 માં શાલ ઓઢાડી બહુમાન કરેલુ.વાત એમ હતી કે જોધપુર મહારાજા હનુમંતસિંહને ઇ.સ.1958 માં પદ્મશ્રી એવોર્ડ મળેલો,તે લેવા મહારાજા 26મી જાન્યુઆરી ના રોજ દિલ્હી ગયેલા સાથે રઘુવરસિંહને લઈ ગયેલા.સમારોહ પત્યા પછી હનુમંતસિંહે રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્રપ્રસાદને કવિની ઓળખાણ કરાવી અને કવિએ રચેલો ગ્રંથ બતાવ્યો.કાવ્યો વાંચીને રાજેન્દ્રપ્રસાદ એટલા બધા ખુશ થઈ ગયા કે,તેમનુ બહુમાન કર્યુ.અને દર વર્ષે 26મી જાન્યુઆરીમાં યોજાતી પરેડમાં હાજર રહેવા આમંત્રણ આપ્યુ.કવિ જીવ્યા ત્યાં સુધી દર વર્ષે તેમને આમંત્રણ અને પાસ મોકલવામાં આવતા.તેમનુ સન્માન કર્યુ તે અંગે તેમણે લખ્યુ છે..
" જાય કર દિલ્લી માંય,નિરખ અનેક લોગ
રાષ્ટ્રપતિ હુવે બહોત,સબ પર ભલાઇ કી
ચંદ કવિ હુ કો બંશ,હમકો વિશેષ જાન
માન અતિ દે કે મોય,ઝપટાટ વિદાય કી
આશા કર આવે લોગ,ઝલક અનેક કાવ્ય
ખાસ ઉપર રાખે આશ,હરદમ બધાઇ કી
રાષ્ટ્રપતિ હુકે પાસ,બિનંતિ હંમેશ મોય
ભારત ધરા મેં હોઇ,કદર કવિતાઇ કી "
( ક્રમશ: )
Are bhai... Bhat brahmbhatt and bhatt all are brahmin of one clan.... They all are called sarsvat brahmin... Ane time by time they got devided in different community
DeleteChandana was rao jagiradar which very important community in rajasthan MP and Gujrat..as he was supreme advisor to king that why it is solid proof that he was belong to RAO jagiradar community which exist in prominently in rajasthan....many historian has claimed that he was RAO...means he was brahmbhatt RAO also this community is also in gujrat both rao and Brahmbhatt RAO community are same but different of state... genetic traits are indicating that Chandrabardai was RAO jagiradar..
ReplyDeleteHe was from charan caste ,,,,jagirdaars in Rajasthan
DeleteMost of the Lands /jagirs are of Charans in Rajasthan
Chandrabardai was belong to RAO jagiradar community.which is most powerful and prominently in rajasthan..His genetic traits and though ts are indicating clearly that he was RAO jagiradar ...and this rao jagiradar community is called brahmbhatt RAO in gujarat.... historian also claimed that he was supreme advisor to the kings..it means rao jagiradar people were supreme advisor in ancient history a D there claims is proving...no dout he was RAO jagiradar..
ReplyDeleteChandrabardai was belong to RAO jagiradar community.which is most powerful and prominently in rajasthan..His genetic traits and though ts are indicating clearly that he was RAO jagiradar ...and this rao jagiradar community is called brahmbhatt RAO in gujarat.... historian also claimed that he was supreme advisor to the kings..it means rao jagiradar people were supreme advisor in ancient history a D there claims is proving...no dout he was RAO jagiradar..
ReplyDeletehe is brahmbhatt barot
ReplyDeleteno chahuna
and not brahmin
but brahmbhatt barot
---brahmbhatt barot is not only in this kingdam..
but in all kingdom kavi is brahmbhatt barot...
He was Charan not a bhat or barot please change it
ReplyDeleteEvery one attention please
ReplyDeleteAfter a lot of Research I found out that Chand Bardai was Chand Barot belonging to Brahmbhatt caste who possess the qualities of both Brahmin and Kshatriyas and Was born in present day Pakistan which used to be India......
He was not a Charan or a Brahmin.
I always see charans and bhatts fighting over the ancestors.
Charan always consider themselves to be greatest and claim the great people of Barot caste to be charans but truth never changes......
Dear Charans I request you not to fight on such matters because Charans are also a branch of Bhat
Don't spread fake with such confidence
Delete
Deleteકવિ રઘુવીરસિંહે " કાવ્ય કલાનીધિ " નામના ગ્રંથની રચના કરેલી છે,તેમાં પોતાનો પરિચય આપતાં લખ્યુ છે....
" દિલ્લી ફિર ગુજરાત મેં, વિજાપુર શુભ ગામ
વાસે અબ મરૂ દેશમેં, મો બાગર બીચ ધામ"
( અર્થ:-પહેલાં દિલ્હીના તાબામાં અને હાલ ગુજરાતના તાબામાં આવેલ વિજાપુર મારૂ ગામ છે,પરંતુ મરૂ દેશમાં રહુ છુ બાગર મારૂ રહેઠાણ છે.)
કવિનો આ ગ્રંથ મળી શક્તો નથી,પરંતુ તેમાંની થોડીક રચનાઓ મળી છે.ગ્રન્થના શુભારંભમાં કવિ લખે છે..
" શ્રી નારાયણ નામ લે,કાવ્ય કલાનીધિ ગ્રંથ
ચાકી મેં રચના રચ્યો, બાલક કે શુભ પંથ
કાવ્ય કલાનીધિકી કલા,નવિ વિધુ કહત બનૈ ન
વો ચમકે દિન-રાત મેં,યહ ચમક હી દિન રૈન
છંદ અનુષ્ઠ રૂપ કો, કરી નિરણે કવિ રાજ
ભેટ કિયો અતિ પ્રેમ સે,સબ હી સરાહત આજ"
વિજાપુરના બ્રહ્મભટ્ટો ' હાર ' ( સાર) શાખાના છે એ મેં અગાઉ લખ્યુ હતુ.હમણાં જાણવા મળયુ છે કે વિસનગર ગુંદીખાડ માં રહેતા બ્રહ્મભટ્ટો પણ 'હાર ' શાખાના છે,જોકે આ બંને ગામના બ્રહ્મભટ્ટો આ વાત કદાચ જાણતા નથી.કવિ રઘુવરસિંહ પોતાના ગ્રંથમાં આનો ઉલ્લેખ કરતાં લખે છે...
" દિલ્લી પતિ ચહુઆન કે,ચાતુર કવિ થે ચંદ
મેં હુ ઉન નિજ બંશમેં,મેં બાઘ સુવન કો નંદ
બાઘ લેતા મરૂ બાઇ મેં બાઘ નૃપ તખતેશ
સિંચત હૈ વર આજ લો રાજા મરુધર દેશ
રઘુવર રઘુવર કોરટે છોડે ના ફુલકાર
મરુધર પ્રથિપ ગજેન્દ્ર કો તાજીમી સરદાર"
( દિલ્હીપતિ પૃથવીરાજ ચૌહાણના ચતુર રાજકવિ ચંદ હતા તેમના વંશમાં જન્મેલો વાઘસિંહનો હુ પૌત્ર છુ.મહારાજા તખ્તસિંહ મરુધર ભૂમિમાં વાઘસિંહને પોતાની સાથે લાવેલા અને આ ધરતીને તેઓએ સિંચેલી છે.મરુધરના મહારાજા ગજેન્દ્રસિંહે રઘુવરને તાજીમી સરદાર બનાવેલ છે.)
કનોજ પરગણામાં બ્રહ્મભટ્ટોની મોટી વસ્તી હતી.તેમાં ' હાર ' ( સાર) શાખાના બ્રહ્મભટ્ટો વધારે હતા. મહાકવિ ચંદ ભટ ( બ્રહ્મભટ્ટ) ' હાર ' શાખના હતા.કનોજના રાજા જયચંદનુ પતન થતાં કેટલાક બ્રહ્મભટ્ટો કવિ ચંદના પુત્ર જલ્હન સાથે મેવાડ ગયા,જે હાલ જલસાર કહેવાય છે.કેટલાક બ્રહ્મભટ્ટો જોધપુર, ઉદયપુર અને બગસડી જઈને વસ્યા.ત્યારબાદ બગસડીથી કેટલાક હાર વિસનગર ગુંદીખાડમાં આવી વસ્યા.બગસડીથી કેટલાક વિજાપુરમાં આવીને વસ્યા તો કેટલાક જોધપુરથી આવીને વસ્યા.બગસડીના હાર અત્યારે બગસડીયા હાર કહેવાય છે.
થોડાક જુના ઇતિહાસ તરફ જઈએ તો,કનોજ થી સૌ પહેલાં 'હાર ' બ્રહ્મભટ્ટો પાટણ અને ભાન્ડુમાં આવીને વસેલા.કવિ ચંદનો જન્મ થયો તેના 200 વર્ષ પહેલાં આવીને વસેલા,એટલે કવિ ચંદ અમારા વંશમાં થયા એમ કહેવાય.પાટણમાંથી હાર બ્રહ્મભટ્ટો ભાન્ડુ,વંથલી,ધોળકા અને પાટડી ગયેલા.ભાન્ડુના હાર બ્રહ્મભટ્ટો ગુજરાતમાં મહેસાણા અને દુલાણા વસેલા અને રાજસ્થાનમાં ઝાંખરી અને બગસડી જઈને વસેલા.
" કાવ્ય કલાનીધિ " એ કવિનો ઉચ્ચ કક્ષાની કાવ્ય રચનાઓનો સંગ્રહ છે.આ કાવ્ય રચનાઓથી પ્રભાવિત થઈ રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્રપ્રસાદે ઇ.સ.1958 માં શાલ ઓઢાડી બહુમાન કરેલુ.વાત એમ હતી કે જોધપુર મહારાજા હનુમંતસિંહને ઇ.સ.1958 માં પદ્મશ્રી એવોર્ડ મળેલો,તે લેવા મહારાજા 26મી જાન્યુઆરી ના રોજ દિલ્હી ગયેલા સાથે રઘુવરસિંહને લઈ ગયેલા.સમારોહ પત્યા પછી હનુમંતસિંહે રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્રપ્રસાદને કવિની ઓળખાણ કરાવી અને કવિએ રચેલો ગ્રંથ બતાવ્યો.કાવ્યો વાંચીને રાજેન્દ્રપ્રસાદ એટલા બધા ખુશ થઈ ગયા કે,તેમનુ બહુમાન કર્યુ.અને દર વર્ષે 26મી જાન્યુઆરીમાં યોજાતી પરેડમાં હાજર રહેવા આમંત્રણ આપ્યુ.કવિ જીવ્યા ત્યાં સુધી દર વર્ષે તેમને આમંત્રણ અને પાસ મોકલવામાં આવતા.તેમનુ સન્માન કર્યુ તે અંગે તેમણે લખ્યુ છે..
" જાય કર દિલ્લી માંય,નિરખ અનેક લોગ
રાષ્ટ્રપતિ હુવે બહોત,સબ પર ભલાઇ કી
ચંદ કવિ હુ કો બંશ,હમકો વિશેષ જાન
માન અતિ દે કે મોય,ઝપટાટ વિદાય કી
આશા કર આવે લોગ,ઝલક અનેક કાવ્ય
ખાસ ઉપર રાખે આશ,હરદમ બધાઇ કી
રાષ્ટ્રપતિ હુકે પાસ,બિનંતિ હંમેશ મોય
ભારત ધરા મેં હોઇ,કદર કવિતાઇ કી "
( ક્રમશ: )
After a lot of research I found out that he was of Barot Caste
ReplyDeleteBarot is sub caste of 'Charan'
DeleteBrahmbhatt has no profe to to chanbardai is related to brahmbhatt
ReplyDeleteOnly kaldi Rao is releted to chandbardai and we have profe in books of our grand parents. So brahmbhatt and other sub cast do not say wrong word with chand bardai related.
Chandbardai is belongs to rao jagirdar community.. which is known as brahmbhatt.. in gujarat
ReplyDeleteCast is Brahmbhatt barot please remove charan .. don't give wrong information
ReplyDeleteHe was belog to my ancestor . He was brahmbhatt ( Rao, Barot). My great grand father wrote in his poetry. He was Rajkavi of jodhpur. 1) vaghsinh rao 2) vrajlal brahmbhatt 3) raghuvirsinh brahmbhatt 4) Bapulal brahmbhatt were belogn to great poet of Jodhpur and native is vijapur north Gujarat.
ReplyDeleteકવિ રઘુવીરસિંહે " કાવ્ય કલાનીધિ " નામના ગ્રંથની રચના કરેલી છે,તેમાં પોતાનો પરિચય આપતાં લખ્યુ છે....
" દિલ્લી ફિર ગુજરાત મેં, વિજાપુર શુભ ગામ
વાસે અબ મરૂ દેશમેં, મો બાગર બીચ ધામ"
( અર્થ:-પહેલાં દિલ્હીના તાબામાં અને હાલ ગુજરાતના તાબામાં આવેલ વિજાપુર મારૂ ગામ છે,પરંતુ મરૂ દેશમાં રહુ છુ બાગર મારૂ રહેઠાણ છે.)
કવિનો આ ગ્રંથ મળી શક્તો નથી,પરંતુ તેમાંની થોડીક રચનાઓ મળી છે.ગ્રન્થના શુભારંભમાં કવિ લખે છે..
" શ્રી નારાયણ નામ લે,કાવ્ય કલાનીધિ ગ્રંથ
ચાકી મેં રચના રચ્યો, બાલક કે શુભ પંથ
કાવ્ય કલાનીધિકી કલા,નવિ વિધુ કહત બનૈ ન
વો ચમકે દિન-રાત મેં,યહ ચમક હી દિન રૈન
છંદ અનુષ્ઠ રૂપ કો, કરી નિરણે કવિ રાજ
ભેટ કિયો અતિ પ્રેમ સે,સબ હી સરાહત આજ"
વિજાપુરના બ્રહ્મભટ્ટો ' હાર ' ( સાર) શાખાના છે એ મેં અગાઉ લખ્યુ હતુ.હમણાં જાણવા મળયુ છે કે વિસનગર ગુંદીખાડ માં રહેતા બ્રહ્મભટ્ટો પણ 'હાર ' શાખાના છે,જોકે આ બંને ગામના બ્રહ્મભટ્ટો આ વાત કદાચ જાણતા નથી.કવિ રઘુવરસિંહ પોતાના ગ્રંથમાં આનો ઉલ્લેખ કરતાં લખે છે...
" દિલ્લી પતિ ચહુઆન કે,ચાતુર કવિ થે ચંદ
મેં હુ ઉન નિજ બંશમેં,મેં બાઘ સુવન કો નંદ
બાઘ લેતા મરૂ બાઇ મેં બાઘ નૃપ તખતેશ
સિંચત હૈ વર આજ લો રાજા મરુધર દેશ
રઘુવર રઘુવર કોરટે છોડે ના ફુલકાર
મરુધર પ્રથિપ ગજેન્દ્ર કો તાજીમી સરદાર"
( દિલ્હીપતિ પૃથવીરાજ ચૌહાણના ચતુર રાજકવિ ચંદ હતા તેમના વંશમાં જન્મેલો વાઘસિંહનો હુ પૌત્ર છુ.મહારાજા તખ્તસિંહ મરુધર ભૂમિમાં વાઘસિંહને પોતાની સાથે લાવેલા અને આ ધરતીને તેઓએ સિંચેલી છે.મરુધરના મહારાજા ગજેન્દ્રસિંહે રઘુવરને તાજીમી સરદાર બનાવેલ છે.)
કનોજ પરગણામાં બ્રહ્મભટ્ટોની મોટી વસ્તી હતી.તેમાં ' હાર ' ( સાર) શાખાના બ્રહ્મભટ્ટો વધારે હતા. મહાકવિ ચંદ ભટ ( બ્રહ્મભટ્ટ) ' હાર ' શાખના હતા.કનોજના રાજા જયચંદનુ પતન થતાં કેટલાક બ્રહ્મભટ્ટો કવિ ચંદના પુત્ર જલ્હન સાથે મેવાડ ગયા,જે હાલ જલસાર કહેવાય છે.કેટલાક બ્રહ્મભટ્ટો જોધપુર, ઉદયપુર અને બગસડી જઈને વસ્યા.ત્યારબાદ બગસડીથી કેટલાક હાર વિસનગર ગુંદીખાડમાં આવી વસ્યા.બગસડીથી કેટલાક વિજાપુરમાં આવીને વસ્યા તો કેટલાક જોધપુરથી આવીને વસ્યા.બગસડીના હાર અત્યારે બગસડીયા હાર કહેવાય છે.
થોડાક જુના ઇતિહાસ તરફ જઈએ તો,કનોજ થી સૌ પહેલાં 'હાર ' બ્રહ્મભટ્ટો પાટણ અને ભાન્ડુમાં આવીને વસેલા.કવિ ચંદનો જન્મ થયો તેના 200 વર્ષ પહેલાં આવીને વસેલા,એટલે કવિ ચંદ અમારા વંશમાં થયા એમ કહેવાય.પાટણમાંથી હાર બ્રહ્મભટ્ટો ભાન્ડુ,વંથલી,ધોળકા અને પાટડી ગયેલા.ભાન્ડુના હાર બ્રહ્મભટ્ટો ગુજરાતમાં મહેસાણા અને દુલાણા વસેલા અને રાજસ્થાનમાં ઝાંખરી અને બગસડી જઈને વસેલા.
" કાવ્ય કલાનીધિ " એ કવિનો ઉચ્ચ કક્ષાની કાવ્ય રચનાઓનો સંગ્રહ છે.આ કાવ્ય રચનાઓથી પ્રભાવિત થઈ રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્રપ્રસાદે ઇ.સ.1958 માં શાલ ઓઢાડી બહુમાન કરેલુ.વાત એમ હતી કે જોધપુર મહારાજા હનુમંતસિંહને ઇ.સ.1958 માં પદ્મશ્રી એવોર્ડ મળેલો,તે લેવા મહારાજા 26મી જાન્યુઆરી ના રોજ દિલ્હી ગયેલા સાથે રઘુવરસિંહને લઈ ગયેલા.સમારોહ પત્યા પછી હનુમંતસિંહે રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્રપ્રસાદને કવિની ઓળખાણ કરાવી અને કવિએ રચેલો ગ્રંથ બતાવ્યો.કાવ્યો વાંચીને રાજેન્દ્રપ્રસાદ એટલા બધા ખુશ થઈ ગયા કે,તેમનુ બહુમાન કર્યુ.અને દર વર્ષે 26મી જાન્યુઆરીમાં યોજાતી પરેડમાં હાજર રહેવા આમંત્રણ આપ્યુ.કવિ જીવ્યા ત્યાં સુધી દર વર્ષે તેમને આમંત્રણ અને પાસ મોકલવામાં આવતા.તેમનુ સન્માન કર્યુ તે અંગે તેમણે લખ્યુ છે..
" જાય કર દિલ્લી માંય,નિરખ અનેક લોગ
રાષ્ટ્રપતિ હુવે બહોત,સબ પર ભલાઇ કી
ચંદ કવિ હુ કો બંશ,હમકો વિશેષ જાન
માન અતિ દે કે મોય,ઝપટાટ વિદાય કી
આશા કર આવે લોગ,ઝલક અનેક કાવ્ય
ખાસ ઉપર રાખે આશ,હરદમ બધાઇ કી
રાષ્ટ્રપતિ હુકે પાસ,બિનંતિ હંમેશ મોય
ભારત ધરા મેં હોઇ,કદર કવિતાઇ કી "
( ક્રમશ: )
Hokam, I belong to the Rao dasundi community.My gotra is Bardai.shree Chandrabardai was my ancestor.The children of his first wife use the Bardai gotra.The second wife's children use the Rajora gotra.
ReplyDelete
ReplyDeleteThe children of his first wife use the Bardai gotra. The second wife's children use the Rajora gotra.
Chand Vardai Barot of Brahmbhatt clan
ReplyDelete